خادم الاسلام

اصول آموزش فرزندان 9-کشف استعداد و ناهنجاریهای کودکان با بازی 

در  مقالات قبلی بیان شد که بازی  ابزاری تربیتی برای کودکان است  که زمینه عمل جدی  را در دوران نوجوانی  و جوانی برای او فراهم می آورد از این رو دقت و نظر در  بازی هایی که کودکان انجام می دهند   وسیله ای برای دستیابی به روحیات و شناخت استعدادهای کودکان و یکی از ابزارهای تعلیم و تربیت اخلاقی و اجتماعی آنان است . (ر.ک : علم النفس اُسسه و تطبیقاته التربویة، دکتر عبد العزیز القوصی، ص 239.)

با زیر نظر گرفتن بازی های کودکان می توان استعداد های ایشان را کشف کرده و در مسیر مثبت جهت دهی نمود ، نقل شده است که :

 دانش آموزی را نزد استادی آوردند و به او گفتند که در کلاس درس بازی گوشی می کند و به درس گوش نمی دهد ، استاد که در حال نصیحت کردن کودک بود مشاهده کرد کودک با چوبی که در دست دارد روی زمین در حال نقاشی کردن است ، وقتی با دقت به اثر او نگاه کرد متوجه شد که او استعداد ویژه ای در نقاشی دارد ، لذا به خانواده اش گفت که او را به کلاس نقاشی بفرستند ، چند سال بعد آن کودک تبدیل به یکی از مشاهیر نقاشی می شود .

هم چنین

« هنگام بازی است که کودک  مشکلات و چالشهایی را که مایه آزرده خاطری اواست بروز داده و عصبانیت هایش را از بزرگترها به وسیله بازی برطرف می کند » (ر.ک : علم النفس العلاجی، دکتر اجلال سری، ص 152.)

بر این اساس می توان با دقت در نوع رفتار های کودک هنگام بازی بسیاری از ناهنجاری های رفتاری او را شناسایی کرده و در صدد شناخت مناشی و عوامل بوجود آمدن آنها بود ، و با رجوع به متخصصین امور تربیتی آن ناهنجاری ها را درمان نمود .

البته باید کودکان را به صورت نامحسوس  زیر نظر گرفت چرا که اگر کودکان متوجه شوند که والدین ایشان را زیر نظر دارند ممکن است رفتاری مخالف واقعیت از ایشان سر بزند و به اصطلاح بازیگری کنند ، بنابر این باید به صورت نا محسوس واکنش های اجتماعی کودکان و چگونگی سخن گفتن با دیگران و نحوه مقابله آنان با مسائل خانه و مدرسه را زیر نظر گرفت و دقت نمود که او چگونه نیاز ها و خواسته هایش را ابراز کرده و مشکلات خود را چگونه رفع می کند .

بعد از اتمام عمل مراقبت از کودکان اگر ناهنجاری یا نقصان هایی در رفتار آنها پیدا شد لازم است والدین عوامل آن ناهنجاری ها را شناسایی کنند و بعد از آن  برنامه جامعی برای کنترل و تربیت کودک که با حالات عاطفی و روحی و عقلی او همخوانی داشته باشد، انتخاب کنند . 

نتیجه آن که والدین باید به تمامی رفتار های کودکان بالخصوص بازی های آنها با دقت نظر کرد تا بازتاب آن چه در وجودشان شکل گرفته و در خارج به صورت رفتار ظاهر می شود را شناسایی کنند .

اگر مشاهده شد که کودک در هنگام بازی با عروسک خود به آن پرخاش کرده و به او ضرر می زند ، در این هنگام امکان دارد این پرخاشگری کودک در اثر مشاهده پرخاشگری والدین با یکدیگر یا با افراد دیگر است یا آن که شاید پرخاشگری سایر افراد را در مجامع عمومی  و یا در رسانه های سمعی بصری مشاهده نموده و همان امر روی فکر او تاثیر گذاشته است ، در این جا بر والدین لازم است منشاء های این الگو گیری را مرتفع کنند و برای جبران آثار سوء آن مشاهدات با مشغول کردن کودک به بازی  و امری بهتر ذهن او را از امور سوء خالی کنند .