دو بال پرواز تا خدا!
دو بال پرواز تا خدا!
مسیری که خدای متعال برای رشد و تعالی معنوی انسان معرفی کرده دارای دو بستر اساسی و مهم است که عبارت اند از : باور و عمل .
باور ، اعتقاد و معرفتی درونی است که در اصطلاح قرآن به آن ایمان گفته می شود ؛ برای تعالی انسان علاوه بر باور درونی ، عمل متناسب با آن نیز شرط است . سرنوشت انسان در گرو ایمانِ مقرون به عمل است و هیچ یک از آن دو بدون دیگری تضمین کننده سعادت آدمی نیست .
ایمان مراحل ، مراتب و مقدمات متعددی دارد ، که در مسیر تعالی باید با التزام عملی به مقدمات ایمان در مراتب آن سیر نمود و لازم است در هر مرحله از ایمان ، عملی که در خور آن است را انجام داد تا روح عبودیت در جان آدمی دمیده شده و به همان اندازه نسبت به مبداء حقیقت ، قرب معنوی پیدا کند .
انسان تا هنگامی که به نهایت درجه ایمان یعنی وصول به مقام نفس مطمئنه نرسیده ، نباید دست از مجاهده و تلاش بردارد ، چرا که هر اندازه ایمان ناقص باشد بهره انسان از تعالی اندک و ناتمام خواهد بود ، به همین دلیل خدای متعال در قرآن کریم مومنان را امر به سیر در مراتب ایمان نموده می فرماید :
﴿یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا﴾[1] ای کسانی که ایمان آوردهاید ، ایمان بیاورید!
و از آن جا که برای موفقیت در هر کاری یاری و توفیق الهی نیاز است و بی اذن و یاری آن ذات اقدس هیچ امری به سرانجام نمی رسد ، امام سجاد علیه السلام در دعای مکارم الاخلاق یاری و توفیق وصول به اعلی مراتب ایمان را از خدای متعال درخواست کرده ، می فرماید :
« بَلِّغْ بِإِیمَانِی أَکْمَلَ الْإِیمَان» [2] ایمانم (اعتقاد به دل و اقرار بزبان و عمل باندام که کاشف از آنها است) را بکاملترین ایمان برسان.
و در جای دیگر توفیق با کیفیت ترین نوع عمل که هم سنخ با بالاترین درجه ایمان است را از آن ذات اقدس درخواست می نماید :
«وَ اسْتَعْمِلْنِی بِطَاعَتِکَ فِی أَیَّامِ الْمُهْلَةِ»[3] خدایا در روزگار مهلت (زندگانى دنیا) من را به طاعت و بندگیت بگمار.
امام علیه السلام کامل ترین ایمان و توفیق انجام برترین عمل صالح را از خدای متعال درخواست می کند چرا که آن دو مواد اصلی انسان سازی و دو بال پرواز انسان برای رسیدن به قلّه رفیعِ مقاماتِ توحیدی هستند ،خدای متعال فرمود :
﴿اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّالِحاتِ طُوبى لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ﴾[4] آنها که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پاکیزهترین (زندگی) نصیبشان است؛ و بهترین سرانجامها!
پس بیایید ایمان و عملمان را تقویت کنیم !
═══════════════════════════════════════════════════
- (سوره نساء، آیه 136)
- (الصحیفة السجادیة ؛ ؛ ص92)
- (الصحیفة السجادیة، ص: 102)
- (سوره رعد، آیه 29)