خادم الاسلام

پایگاهی برای نشر تعالیم اسلام

خادم الاسلام

پایگاهی برای نشر تعالیم اسلام

خادم الاسلام

آن چه خدا می خواهد را باید بدانیم ، این جا همان جاست!
جهان اسلام آقا زیاد دارد ، خدمتگذار می خواهد !
افتخار ما این است که خدمتگذار دین خدا هستیم !

خادم الاسلام را دنبال کنید .

آخرین نظرات
  • ۲۴ ارديبهشت ۹۸، ۱۳:۳۸ - حمدان مقدم
    احسنت
  • ۳۱ ارديبهشت ۹۶، ۲۲:۲۵ - یا حسین
    متشکرم
  • ۲۷ ارديبهشت ۹۶، ۱۴:۰۹ - زهرا باقری
    +++

۸ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «دوست یابی» ثبت شده است

دوستی فرزندان باجنس مخالف

 

 دوست داشتن امری فطری در وجود انسان است ، خدای متعال انسان را به نحوی خلق کرده است که دوست بدارد و در بین این دوست داشتن ها ، برخی ها را به صورت خاص برجسته نموده است خود در قرآن کریم فرمود :

  ﴿زُیِّنَ لِلنّاسِ حُبُّ اَلشَّهَواتِ مِنَ اَلنِّساءِ وَ اَلْبَنِینَ (سوره آل‏ عمران‏، آیه 14)  محبّت امور مادی، از زنان و فرزندان در نظر مردم جلوه داده شده است .

بر اساس این آیه شریفه اولین میلی که در انسانها از همه بیشتر برجسته است شهوت و میل به امور  مبتلاء به انسان است و بعد از آن محبت به زنان است ، البته زن خصوصیت ندارد و برای هر یک از افراد بشر میل به جنس مخلف جزء اولین امیالی است که در وجود او بوجود می آید .

پس باید دقت نمود که محبت به جنس مخالف و تمایل به برقراری ارتباط با آنها در وجود افراد بشر نهاده شده است لذا کودکان نیز پس از گذر از دوران خردسالی  و کودکی میل به این کار دارند .

والدین باید بدانند که مخصوصا در عصر حاضر که عصر اطلاعات و ارتباطات است بستر ها برای ارتباط فرزندان با جنس مخالف فراهم تر شده است ، لذا برای مدیریت و کنترل این رفتارها باید تدابیری اندیشید ، که در این اندک نامه به برخی از مهمترین این راه کار ها به صورت مختصر اشاره ای می کنیم .

  1. قطع کردن ارتباط با جنس مخالف از ابتدای کودکی

ابتدا باید سعی نمود که ارتباطات فرزندان را با جنس مخالف از همان اوائل کودکی قطع کرد .

از فحوای روایاتی که امر به جدا کردن محل خواب کودکان از والدین شده است این گونه فهمیده می شود که جدا کردن محل خواب  ایشان از بقیه می تواند عاملی باشد برای عدم دلبستگی به دیگران : 

«یُفَرَّقُ‏ بَیْنَهُمْ فِی الْمَضَاجِعِ‏ لِعَشْر»(الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏6، ص: 46) در ده سالگی باید محل خواب کودکان جدا شود

بنابر این باید تا اندازه ای که امکان دارد نگذاریم فرزندان با جنس خالف ارتباط برقرار کنند تا مبادا این ارتباط برای آنها تبدیل به رابطه ای عادی شده و موجب تداوم آن در بزرگسالی  و دوران نوجوانی  و جوانی شود .

 

  1. تذکر آثار سوء ارتباط با جنس مخالف

باید به فرزندانمان آثار سوء دنیوی و اخروی  ارتباط با نامحرم را تذکر دهیم ، او باید بفهمد که اگر با جنس مخالف ارتباط داشته باشد موجبات انحراف جنسی  و روحی و هم جنین موجبات عذاب اخروی او فراهم می شود و گرفتار آتشی می شود که خدای متعال اوصاف آن را این گونه معرفی می کند :

 ﴿اَلَّتِی تَطَّلِعُ عَلَى اَلْأَفْئِدَةِ(سوره همزة، آیه 7)آتشی که از دلها سرمی‌زند!

 

  1. اقدام به ازدواج 

یکی دیگر از راه هایی که می توان برای مدیریت روابط فرزندان با جنس مخالف انتخاب کرد  این است که به محض مشاهده برقراری ارتباط با جنس مخالف اقدام به همسر گزینی برای او نمود ، به این نحو که اگر پسر است برای او زن و اگر دختر است او را شوهر داد .

  • احسان ثابت

بهترین دوست ها برای فرزندان 

 

دوستی ارتباط برقرار کردن  با انسانهای دیگر از فطریات انسان می باشد ، و این امر فطری از  ابتدایی ترین دوران تولد انسان آغاز شده و تا آخرین ساعات حیات او ادامه دارد . انسان با دوستان خود ساعات حیاتش را تقسیم نموده و به عبارتی بهتر دوستان انسان جزئی از زندگی او هستند .

انسان باید بتواند دوستی های خود را مدیریت نموده و با آنها در مسیر کمال قدم بردارد .

خدای متعال در خطاباتی که به انسانها دارد در اگثر موارد آنها را با هم جمع بسته و به صورت گروهی مورد خطاب قرار می دهد ، یکی از آن موارد در آیه شریفه ذیل است که فرمود :

 ﴿اِعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اَللّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا (سوره آل ‏عمران‏، آیه 103 ) همگی به ریسمان خدا [= قرآن و اسلام، و هرگونه وسیله وحدت‌]، چنگ زنید، و پراکنده نشوید!

‏در این آیه شریفه خدای متعال سخن از جمعیت و گروه انسانها به میان آورده است ، معلوم می شود که باید به صورت گروهی راه عبودیت را طی نمود ،گذشته از آن خىای متعال دوست دارد انسانها با هم این راه را بروند .

 

خدای متعال در قرآن کریم راه دوست یابی را به ما نشان داده و فرموده که با چه کسانی دوست شویم ، تقوا را راه دوست یابی  و انبیاء و صدیقین و شهدا و صالحین را نیز بهترین دوست و رفیق ها معرفی نمود :

 ﴿مَنْ یُطِعِ اَللّهَ وَ اَلرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ اَلَّذِینَ أَنْعَمَ اَللّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ اَلنَّبِیِّینَ وَ اَلصِّدِّیقِینَ وَ اَلشُّهَداءِ وَ اَلصّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً (سوره نساء، آیه 69) کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز،) همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده؛ از پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان؛ و آنها رفیقهای خوبی هستند!

بنابر این مطالب اول باید دوست داشت چرا که اقتضای فطرت انسان است و ثانیا باید با دوستان به سوی خدا حرکت نمود و ثالثا باید با کسانی دوست شد که همگی با خدای متعال پیوند دارند .

بر اساس این مطالب لازم است فرزندان خود را به نحوی تربیت کنیم که محبت انبیاء الهی ، اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و آنانی که خود را به خدای متعال فروخته اند از شهداء و صالحین در دل های آنها نفوذ کند و از برکت وجود ایشان بهره مند شوند .

کودکی از خردسالی در مساجد و هیئات مدهبی و سایر اماکن مذهبی با والدینش  رفت و آمد دارد به شرط این که سایر مقدمات تربیتش به خوبی رعایت شده باشند ، قطعا محب خوبان عالم خواهد شد و با انسانهای الهی سنخیت پیدا کرده و همانند آنها را به دوستی خود بر می گزیند و حتما نه تنها از اشرار دوری گزیده بلکه از آنها نفرت داشته و برائت می جوید .

  • احسان ثابت

ملاک های انتخاب دوست خوب 4 - خوش نامی و صداقت در گفتار  و رفتار

 

دوست تاثیر بسزایی در خوش نامی و خوب زیستن انسان دارد تا جایی که بسیاری از شهرت های اجتماعی انسان در مراوده و هم نشینی با خوبان عالم است و از طرفی دیگر هم نشینی با بد نامان و دلبستن به افرادی که ابایی از انجام هر کار ناشایستی ندارند موجب بدنامی انسان می شود ،

حضرت علی علیه السلام به امام حسن مجتبی علیه السلام در وصیت نامه خود می فرماید :

«إِیَّاکَ‏ وَ مَوَاطِنَ‏ التُّهَمَةِ وَ الْمَجْلِسَ الْمَظْنُونَ بِهِ السَّوْءُ، فَإِنَّ قَرِینَ السَّوْءِ یَغُرُّ جَلِیسَه‏ُ»(الأمالی (للمفید)، النص، ص: 222)از مراکز بدنام و محل های مورد تهمت و از مجالسی که مورد سوء ظن هستند، دوری کن؛ به دلیل آنکه همنشین ناباب همنشین خود را دگرگون سازد( رفیق بد، دوستش را فریب می دهد و او را به کار ناپسند تحریک می کند.(

هم چنین یکی از مواردی که تاثیر بسزایی در خوش نامی انسانها داشته و یکی از مهمترین ملاک های انتخاب  دوست است صداقت  و راستی در گفتار  و رفتار است ، بنابر بر والدین لازم است توصیه های لازم برای انتخاب دوست راستگو و صادق را تا جایی که می توانند به صورت مداوم به فرزندانشان تذکر دهند ، همانگونه که در سیره اهل بیت علیهم السلام این گونه سفارشات بسیار وجود دارد و 

در اخبار و روایت های گوناگون ائمه معصومین علیهم السلام انسان کاذب و دروغگو را به سراب تشبیه کرده اند و دیگران را از دوستی با آنان بر حذر داشته اند. امام علی علیه السلام می فرماید:

«إِیَّاکَ‏ وَ مُصَادَقَةَ الْکَذَّابِ‏ فَإِنَّهُ‏ کَالسَّرَابِ‏ یُقَرِّبُ عَلَیْکَ الْبَعِیدَ وَ یُبَعِّدُ عَلَیْکَ الْقَرِیب‏َ»(نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص: 475)از دوستی با انسان کذاب بر حذر باش، چون او همانند سراب است که دور را برای تو نزدیک و نزدیک را از تو دور می سازد.

یعنی همان طور که سراب، امر واقعی نیست و از دور بیننده را می فریبد، دوستان کاذب نیز واقعیت ها را وارونه می نمایانند.

حال باید از سر خیر خواهی مداوم این امور را به فرزندانمان گوش زد نماییم تا به دنبال دوستان صادق بروند ، به آنان بگویید :

 

« فرزندم اگر می خواهی قدم در مسیر تقرب به خدای متعال گذاشته و از سربازان دین خدا باشی و اهل بیت علیهم السلام روی تو حساب باز کنند ، لازم است که انسان راست گو و راست کرداری باشی و این امر با دوستی دروغگویان و مدعیان بندگی خدا امکان ندارد بلکه باید با افراد راستگو و درست کردار دوست شوی ! پس مراقب خودت باش و بدان که با چه کسی هم نشینی می کنی ! »

 

 

  • احسان ثابت

ملاک های انتخاب دوست خوب 3 - عاقل بودن

 

یکی از بزرگترین نعمت های خدای متعال به انسان عقل است ، عقل قوه ای در انسان است که قدرت تشخیص خوب و بد را به او می دهد و او را در مسیر عبودیت الهی قرارمی دهد که امام صادق علیه السلام  در این رابطه فرمود :

«الْعَقْلُ مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اکْتُسِبَ‏ بِهِ‏ الْجِنَانُ‏» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏1، ص: 11)عق چیزى است که به وسیله آن خدا پرستیده  شده و بهشت به دست آید !

بنابر این کسی که قدرت تشخیص خوب  از بد را نداشته و در مسیر عبودیت الهی و تلاش برای دست یابی به کمال نباشد اصلا عاقل نیست .

انسانی که عاقل نبود نه تنها نمی تواند به خود سودی برساند بلکه هر کس که با او باشد را نیز گرفتار خسارت و ضرر می کند ، امام سجاد علیه السلام  در این رابطه در میان نصایحی که به امام محمد باقر علیه السلام دارد می فرماید :

«یَا بُنَیَّ انْظُرْ خَمْسَةً فَلَا تُصَاحِبْهُمْ وَ لَا تُحَادِثْهُمْ وَ لَا تُرَافِقْهُمْ فِی طَرِیقٍ فَقُلْتُ یَا أَبَهْ مَنْ هُمْ ؟(ذکر امورا حتی قال )َ إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَةَ الْأَحْمَقِ‏ فَإِنَّهُ یُرِیدُ أَنْ یَنْفَعَکَ فَیَضُرُّکَ »(الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏2، ص: 377) ای فرزندم ! پنج کس را در نظر داشته باش و با آنها همراه و هم صحبت و رفیق راه مشو، من گفتم: پدر جان‏ آنها چه کسانند؟ (حضرت اموری را ذکر کردند تا آن جا که فرمود : )  بپرهیز از رفاقت با احمق زیرا او میخواهد بتو سود رساند اما ( بواسطه حماقتش) بتو زیان می زند . 

دوستی با انسان نادان و بی عقل نه تنها برای انسان سودی ندارد بلکه همواره ایجاد زحمت و دردسر می کند ، مَثَلِ او مانند« دوستی خاله خرسه » است که با سنگ زدن به سر دوستانش و شکستن آن ها قصد دور کردن مگس از آنعا را دارد ، این جاست که امام علی علیه السلام در بیانی نورانی می فرمایند :

«صَدِیقُ‏ الْأَحْمَقِ‏ فِی تَعَب‏ٍ»(غرر الحکم و درر الکلم، ص: 421)دوست احمق در سختی است .

یعنى کسى که احمقى را به عنوان دوست خود انتخاب کرده باشد در تعب و سختی است، چرا که او از راه دوستى و نادانى کارى می کند که دوست خود را در  سختی می اندازد

در مقابل دوستی با عاقلان یکی از راه های کمال آدمی است ، که حضرت امیر المؤمنین علی علیه السلام  در بیانی نورانی فرمود :

« صَاحِبِ الْعُقَلَاءَ وَ جَالِسِ الْعُلَمَاءَ وَ اغْلِبِ الْهَوَى تُرَافِقِ الْمَلَأَ الْأَعْلَى‏»(غرر الحکم و درر الکلم، ص: 420) با عقلان دوستی  و با علما همنشینى کن و بر هوا و هوس  غلبه کن  تا این که با ملأ أعلى (یعنی ملائک و انبیاء و اولیاء) هم نشین شده و سنخیت بیابی .

 

 

  • احسان ثابت

ملاک های انتخاب دوست خوب 2 - خوش اخلاق بودن


در مسیر تربیت فرزند لازم است برای دوست یابی الگواهایی ارزشمند به فرزندان خود ارائه دهیم ، تا با این کار آنان به صورت واضع و شفاف توجیه شده و بتوانند دوستان خوبی برای خود انتخاب نمایند و از دوستی با افراد بد دوری کنند .

در مقاله قبلی پیرامون سلامت فکری  و اعتقادی افرادی که می خواهند با فرزندانمان دوست شوند با آنها صحبت کردیم و در این بخش به برسی یکی دیگر از ویژگی های مهم  افرادی که می خواهند با فرزندانمان دوست شوند می پردازیم .

یکی دیگر از معیار های مهم انتخاب دوست که باید آنها را به صورت کامل به  فرزندان خود آموزش دهیم خوش اخلاق بودن فرد مورد نظر برای دوست شدن و نداشتن سوء رفتار های اخلاقی است .

باید به فرزندانمان بفهمانیم که تنها دوستان متواضع و فروتن و خوش اخلاق لیاقت دوستی را دارند؛ این معیار در فرد مقابل نه تنها موجب می شود که از آنها الگو گیری نموده و خود نیز هم رنگ آنان شوند بلکه موجب پیشرفت های چشم گیر در تمامی مراحل زندگی آنها خواهد شد و حتی دوستی با یک انسان خوب و مهر  ورزی به او می تواند رضایت خدا را نیز بدست آورد  چرا که اخلاق و روحیات دوستان خوب و خوش اخلاق تاثیر بسیار زیادی در ایجاد رغبت نسبت به رفتار های خوب در انسان ایجاد می کند .

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در حدیثی، به این امر تأکید می ورزد و می فرماید:

« الْمَرْءُ عَلَى‏ دِینِ‏ خَلِیلِهِ‏ وَ قَرِینِهِ‏.»(الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏2، ص: 375) انسان بر دین و مذهب دوست و رفیق خود است.

بنابراین اگر می خواهید فرزندان شما در مسیر تربیت الهی  و سعادت قرار بگیرند و دارایی های اعتقادی و اخلاقی خود را از دست ندهند ایشان را به دوستی با افراد موجه ترغیب کنید .

از سویی دیگر رفاقت با انسانهای بد اخلاق  و شرور مانند دزدی مخفی هستند که همه هستی انسان را به سرقت می برند

به همین دلیل است که خیر خواهان بشریت در هشدارهایی از دوستی با افرادی که صفات ناپسند دارند فرموده اند  :

«لَا تَصْحَبِ الشَّرِیرَ فَإِنَّ طَبْعَکَ یَسْرِقُ مِنْ طَبْعِهِ وَ أَنْتَ لَا تَدْرِی‏»(مجموعة ورام، ج‏2، ص: 15).از مصاحبت با مردم شریر و فاسد بپرهیز که طبعت به طور ناخودآگاه بدی و ناپاکی را از طبع منحرف می دزدد، در حالی که تو از آن بی خبری.

و امام صادق علیه السلام  نیز در بیانی نورانی پیرامون آثار سوء رفاقت با افراد ناسالم می فرمایند:

«مَنْ‏ یَصْحَبْ‏ صَاحِبَ‏ السَّوْءِ لَا یَسْلَم‏»(  تحف العقول، النص، ص: 376)کسی که با رفیق بد هم نشین شود، سالم نمی ماند (و سرانجام به ناپاکی آلوده می شود).

 

  • احسان ثابت

ملاک های انتخاب دوست خوب 1 -  سلامت فکر  و اعتقاد 

 

در قبل ضرورت انتخاب دوست خوب و آثار منفی دوستی با افراد ناسالم بیان شد ، اما آن چه که بسیار مهم است والدین به فرزندانشان آموزش دهند این است که آنها باید براساس چه معیار و ملاک هایی اقدام به انتخاب دوست کنند ، آیا هر کس که ظاهری زیبا و جذاب داشت لیاقت دوستی را دارد ؟ یا آن که ملاک هایی دیگر جز آراستگی ظاهری مهم اند ؟

در جواب باید گفت که در دین اسلام و آموزه هایی که از سوی خیرخواهان معصوم به مارسیده است معارف بسیار نابی در این باره بیان شده است ، یکی از اصلی ترین اموری  که از اهمیت بسیاری در رابطه با دوست یابی مهم است و روایات نیز بدان اشاره دارند سالم بودن فکر و اعتقادات افرادی است که انسان می خواهد با آنها دوست شود !

امیر المؤمنین علی علیه السلام در بیانی به حارث همدانی می فرمایند :

«احْذَرْ صَحَابَةَ مَنْ یَفِیلُ‏ رَأْیُهُ وَ یُنْکَرُ عَمَلُهُ فَإِنَّ الصَّاحِبَ‏ مُعْتَبَرٌ بِصَاحِبِه‏ِ»(نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص: 460) از رفاقت با کسانی که افکارشان خطا و اعمالشان ناپسند است دوری کن، همانا آدمی به اخلاق و سیره رفیقش خو می گیرد (و به افکار و اعمال وی معتاد می شود.(

با در نظر گرفتن این مطالب باید به فرزندان خود از سر خیر خواهی بگوییم :

بنابر این ای فرزندم  این نصیحت امام علی علیه السلام  را که در عالم کسی مانند ایشان خیر خواه بشریت نیست آویزه گوش خودت کن و اگر دیدی کسی رفتار زشت و ناپسند انجام می دهد محبت او را از دل هودت بیرون کن و از همراهی  و هم نشینی با او دوری کن ! مراقب باش در دام اعمال زشت او نیافتی که از عاقبت به خیری دور می شوی !

ای فرزندم بدان که دوست تو جزئی از وجود توست ، مبادا دوستی انتخاب کنی که جاننت را به خطر بیاندازد ، هر انسان با دوستانش شناخته می شود ، مبادا دوستی انتخاب کنی که افراد دیگر وقتی آنها را دیدند بگویند تو نیز مانند دوستانت اهل گناه و رفتار های سوء هستی ، و مبادا دوستی انتخاب کنی که با اعمال زشتش تو را از دین و مذهب حق که تو را به سعادت می رساند دور کند  به این بیانات امام صادق علیه السلام  که امام و پیشوای ماست گوش بپار  و با جان آن را بفهم ، که کلامی حق است :

«لَا تَصْحَبُوا أَهْلَ الْبِدَعِ وَ لَا تُجَالِسُوهُمْ فَتَصِیرُوا عِنْدَ النَّاسِ کَوَاحِدٍ مِنْهُمْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْمَرْءُ عَلَى‏ دِینِ‏ خَلِیلِهِ‏ وَ قَرِینِهِ‏.»(الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏2، ص: 375) با اهل بدعت (کسانی که امور ناشایست انجام می دهند)رفاقت و همنشینى نکنید (که اگر این کار را کردید) نزد مردم همچون یکى از آنها محسوب می شوید، رسول خدا (ص) فرمود: انسان بر دین و مدهب دوست و رفیق خود است.

ای فرزندم مراقب باش نعمت عظیم محبت اهل بیت علیهم السلام را که نعمتی عظیم است و خدای متعال آن را به هر کسی نمی دهد را با دوستی نا اهلان از دست ندهی !!

 

پس نوح با بدان بنشست خاندان نبوتش گم شد     

سگ اصحاب کهف  در پی مردم شد و آدم شد

 

 

  • احسان ثابت

    نقش دوست در تربیت فرزند 2-تذکر آثار سوء دوست بد

     

    دوست تاثیر بسزایی در شخصیت و آینده فردی  و اجتماعی فرزندان دارد ، سنین  نوجوانی و جوانی دوره دوستیابی  و ارتباط با محیط اطراف برای فرزندان است  و ایشان میلی وصف ناپذیر برای ارتباط با دیگران مخصوصا گروه همسالان خود دارند ، از آن جا که ارتباط محافظت نشده در ارتباط فرزندان با افراد دیگر می تواند زندگی آنها را تهدید کند بر والدین لازم است تا به فرزندان خود در امر انتخاب دوست یاری رسانده و با نصیحت و خیر خواهی  و تذکر اموری  که در این امر ضروری هستند راه صحیح را به آنها معرفی کنند . بر این اساس اموری که لازم است در امر دوست یابی به فرزندان آموزش داده شود را بیان می کنیم :

     

    تذکر آثار سوء دوست بد

    باید به فرزندانمان بگوییم که :

    رفیق ناشایست در میان دوستان خوب، به میوه ای تشبیه شده است که در میان میوه های سالم در جعبه ای قرار دارد؛ همان طور که یک میوه کرم خورده و خراب می تواند میوه های زیادی را از بین ببرد، یک رفیق ناسالم نیز بسیاری از اطرافیان خود را به صفات و ویژگی های ناپسند خود متمایل می سازد.بنابر این باید در انتخاب دوست دقت بسیاری داشت ، حضرت علی علیه السلام نیز در این رابطه می فرماید:

    « مَنِ اتَّخَذَ أَخاً مِنْ غَیْرِ اخْتِبَارٍ أَلْجَأَهُ الِاضْطِرَارُ إِلَى مُرَافَقَةِ الْأَشْرَارِ »(غرر الحکم و درر الکلم، ص: 648)کسی که ناسنجیده با دیگران پیمان دوستی می بندد، ناچار باید به رفاقت اشرار و افراد فاسد تن در دهد.

    بنابر این ای فرزندم لازم است تا در انتخاب دوست دقت بسیاری به کار برده و هر فردی را به عنوان دوست برای خود انتخاب نکنی و اجازه ندهی که محبت و دوستی هر کسی به دلت راه پیدا کند ، اگر به این امور توجه نکردی و دوستی انسانهای نا اهل را انتخاب کردی هم در  دنیا و هم در آخرت گرفتار خواهی شد !

    چه بسیار انسانهای سالم که با هم نشینی دوستان بد سرمایه زندگی دنیایشان بر باد رفته و چه بسیار افراد معتادی که اولین بار مواد مخدر را از دست دوستان ناباب گرفته اند و چه بسیار انسانهایی که با وسوسه های دوستان ناسالم در دام گناه های بزرگی افتاده اند ، همان ها که در روز قیامت خدای متعال شرح حالشان را این گونه به تصویر کشیده است

     ﴿إِنَّ اَللّهَ لَعَنَ اَلْکافِرِینَ وَ أَعَدَّ لَهُمْ سَعِیراً* خالِدِینَ فِیها أَبَداً لا یَجِدُونَ وَلِیًّا وَ لا نَصِیراً *یَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِی اَلنّارِ یَقُولُونَ یا لَیْتَنا أَطَعْنَا اَللّهَ وَ أَطَعْنَا اَلرَّسُولاَ* وَ قالُوا رَبَّنا إِنّا أَطَعْنا سادَتَنا وَ کُبَراءَنا فَأَضَلُّونَا اَلسَّبِیلاَ  (سوره أحزاب‏، آیه 64-67)   خداوند کافران را لعن کرده (و از رحمت خود دور داشته) و برای آنان آتش سوزاننده‌ای آماده نموده است،در حالی که همواره در آن تا ابد می‌مانند، و ولیّ و یاوری نخواهند یافت!در آن روز که صورتهای آنان در آتش (دوزخ) دگرگون خواهد شد (از کار خویش پشیمان می‌شوند و) می‌گویند: «ای کاش خدا و پیامبر را اطاعت کرده بودیم!»و می‌گویند: «پروردگارا! ما از سران و بزرگان خود اطاعت کردیم و ما را گمراه ساختند!

     

    این جا است که در قیامت دوستانی که بر اساس راهنمایی های خیرخواهان الهی انتخاب نشده اند به دشمنی و برائت از یکدیگر اقدام می کنند !

    ﴿ اَلْأَخِلاّءُ یَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ اَلْمُتَّقِینَ   (سوره زخرف، آیه 67) دوستان در آن روز دشمن یکدیگرند، مگر پرهیزگاران!

     

    پس ای فرزندم بسیار مراقب باش که با چه کسی دوستی می کنی ! مبادا شیرینی و لذت های خیالی دوستی با نا اهلان تو را از عذاب های سخت و نفس گیر قیامت و رسوایی های این دنیایی اش غافل کند ، خوب فکر کن و ببین با چه کسی دوست می شوی ؟ آیا دوستت تو را به سوی بهشت میبرد یا به سوی جهنم ؟ دوستی با او موجب عزت و سربلندی تو در دنیا و آخرت می شود یا باعث سرافکندگی  و شرمندگی تو !!

     

     

     

     

     

  • احسان ثابت

نقش دوست در تربیت فرزند 1

پس از آن که کودک دوران خرد سالی و کودکی را که بیشتر از آن که تحت تاثیر محیط باشد خانواده روی او اثر می گذارد را سپری نمود و در وادی نوجوانی وارد شد ، تاثیرات محیطی و افراد جامعه بر روی او بیش از تاثیر افراد  و محیط خانواده خواهد بود ، کودکی که تا دیروز تمامی کار های خود را زیر نظر والدین انجام می داد از این پس خود را مستقل از آنها دیده و سعی می کند خود به تنهایی و مستقل از خانواده تصمیم گیری کند و لذا شاهد هستیم که در این دوران والدین نمی توانند نظارتی جامع بر فرزندان خود داشته باشند ، این امر در دوران جوانی به نهایت درجه خود می رسد تا جایی که وقتی فرزند به سنین بیست سالگی  و بالاتر  می رسد دیگر نمی توان او را با روش هایی که در سنین قبلی کنترل می شد کنترل کرد ، این دوران زمان ظهور ملکات و اخلاقیاتی است که والدین در سنین قبلی در فرزند ایجاد کرده اند و هر چه در آن دوران کاشته اند در این زمان به محصول می نشیند ، لذا تربیت در این دوران دیگر به نحو آموزشی و اجباری  نیست بلکه والدین باید آن شیوه را ترک کرده و تنها در صدد اندرز  و تذکر تعالیمی بر آیند که در دوران  کودکی به او  آموزش داده بودند ، که به این ترک شیوه تربیت قبلی نوجوانان  در روایات به این نحو اشاره شده است :

رسول اکرم صلی الله علیه و آله  در بیانی نورانی فرمود :

« احْمِلْ صَبِیَّکَ حَتَّى یَأْتِیَ عَلَیْهِ سِتُّ سِنِینَ ثُمَّ أَدِّبْهُ فِی الْکِتَابِ سِتَّ سِنِینَ ثُمَّ ضُمَّهُ إِلَیْکَ سَبْعَ سِنِینَ فَأَدِّبْهُ بِأَدَبِکَ فَإِنْ قَبِلَ وَ صَلَحَ وَ إِلَّا فَخَلِّ عَنْهُ. »(مکارم الأخلاق، ص: 222) فرزندت را تا شش سال رها کن، و 6 سال به کتاب تربیتش کن، بعد هفت سال با خود همراه ببر و ادب یادش ده، اگر قبول ادب کرد و صالح شد که خوب و گر نه بخودش واگذار.

همچنین در بیانی دیگر فرمود :

«‏ الْوَلَدُ سَیِّدٌ سَبْعَ سِنِینَ وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنِینَ وَ وَزِیرٌ سَبْعَ سِنِینَ فَإِنْ رَضِیتَ أَخْلَاقَهُ لِإِحْدَى وَ عِشْرِینَ وَ إِلَّا فَاضْرِبْ عَلَى جَنْبِهِ فَقَدْ أَعْذَرْتَ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى»(مکارم الأخلاق، ص: 222) فرزند تا هفت سال حاکم است (یعنى آزاد) و تا هفت سال بنده است (یعنى باید کاملا تحت تربیت باشد)، و هفت ساله سوم وزیر است (باید مورد مشورت قرار گیرد)، اگر در 21 سالگى اخلاقش رضایت بخش شد، که بهتر و گر نه او را رها کن که در نزد خدا معذورى.

بدیهی است که مراد روایت این است که  بعد از سنین 19 الی 21 سالگی والدین باید دست از تربیت دوران کودکی بردارند و بر اساس آیات امر به معروف  و نهی از منکر تنها بر والدین لازم است که فرزندان را موعظه کرده و آموزش های قبلی را به آ« ها تذکر دهند تا اگر آنها فراموش کرده بود به یاد بیاورد

در دوران نوجوانی و اوائل جوانی  فرزند به دنبال آزادی های خاصی است و دوست دارد با دیگر افراد جامعه ارتباط آزاد تری برقرار کند و لذا شروع به انتخاب دوستانی از هم سالان خود می کند در این هنگام بر والدین لازم است تا آموزه های مربوط به انتخاب دوست را با زبانی دوستانه به نحوی که کودک درک کند این مطالب به نفعش هستند برای او بازگو کنند .

ابتدا خود والدین باید بدانند که دوستان در شکل دهی به شخصیت انسان ها به ویژه در سنین نوجوانی و جوانی بسیار تاثیر گذار هستند و نسبت به آموزش صحیح به فرزندان در این رابطه نباید غفلت بورزند چرا که دوستان شایسته و خوب در هدایت فرزندانشان به سوی کمال و سعادت تأثیرگذارند و دوستان ناشایست نیز با انحراف آنها و کشیده شدن به طرف ناهنجاری های اخلاقی و اعتقادی آثار جبران ناپذیری به روی آنها بر جای می گذارند.

بنابر این ضرورت دارد والدین پس از این که ضرورت  این مطالب را به خوبی درک کردند آن را به فرزندان بفهمانند و در صدد انتقال معارفی باشند که در مقالات بعدی به آنها اشاره می شود .

  • احسان ثابت