تاثیر باور به حضور خداوند دررشد معنوی انسان -قسمت اول

 

در مسیر تربیت اخلاقی و برای رسیدن به مقامات عالیه انسانی یکی از دستورالعمل هایی که  از سوی مربیان حقیقی بشر وارد شده است  توجه به حضور خدای متعال و شاهد و ناظر دانستن آن ذات اقدس است ، خدای متعال در حدیث معراج به رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود :

برای آدم شدن باید از وجود علی ع بخوریم

برای آدم شدن باید از وجود علی ع بخوریم

هر شیرینی که در عالم هستی وجود دارد از اهل بیت علیهم السلام است ، روایت شده است که :

 « أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ ص أَخَذَ بِطِّیخَةً لِیَأْکُلَهَا فَوَجَدَهَا مُرَّةً فَرَمَى بِهَا فَقَالَ بُعْداً وَ سُحْقاً فَقِیلَ لَهُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ مَا هَذِهِ الْبِطِّیخَةُ فَقَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَخَذَ عَقْدَ مَوَدَّتِنَا عَلَى کُلِّ حَیَوَانٍ وَ نَبْتٍ فَمَا قَبِلَ الْمِیثَاقَ کَانَ عَذْباً طَیِّباً وَ مَا لَمْ یَقْبَلِ الْمِیثَاقَ کَانَ مِلْحاً زُعَاقاً.»

محبت به انسان کامل راه رسیدن به مقامات عالیه

محبت به انسان کامل راه رسیدن به مقامات عالیه

محبت انسان را در مسیر اتحاد با محبوب قرار می دهد

 «الْمَرْءُ مَعَ‏ مَنْ‏ أَحَبَّ‏» [1]انسان با کسى است که او را دوست دارد.

تا جایی که انسان شبیه محبوبش می شود  و به اندازه شعاع وجودی محبوبش در عالم سیر کرده و بالا میرود و هر اندازه که محبوبش متعالی باشد سیر او نیز متعالی خواهد بود .

محبت به اهل بیت تنها راه تولد معنوی

محبت به اهل بیت تنها راه تولد معنوی 

 

تمام خیرات عالم هستی و علم اولین و آخرین  بر وجود اهل بیت علیهم السلام وحی شده است و ایشان طلایه داران و سرچشمه های انسانیت اند  و اگر کسی بخواهد به کار خیر دست یابد یا در عالم هستی راهی به سوی تعالی بیابد ، باید توجه­اش به آنان باشد تا از سوی آن ذوات مقدسه به انسان افاضه ای شده و راه را بیابد .

خدای متعال راه توجه به آن ذوات مقدسه را به ما معرفی کرده که همان محبت به ایشان است.

 خداوند متعال در قرآن خطاب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله  فرمود:

علی علیه السلام تفسیر انسانیت

 

امیر المؤمنین علی علیه السلام بلکه تمام اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام عین و ذات انسان اند و سایر افراد بشر تنها شَبهی از انسانیت اند .

عینیت و تشابه بین دو چیز با یکدیگر فرق دارند ، بدن ما از آب است ولی عین آب نیست بلکه صورتی تغییر یافته و شبیه به آن است . آب گل آلوده هم نوعی از انواع آب است اما عین آب نوششیدنی نبوده و همانند آن قابل استفاده نیست. باید آن را بخار و بعد سردش کنیم تا  به آب زلال تبدیل شود .

اهل بیت معدن انسانیت

اهل بیت معدن انسانیت 

 

 انسان برای نیل به مراتب عالی کمال و ورود به وادی انسانیت  باید خود را به وجودی وصل کند که معدن و ذات انسانیت است. یعنی باید به کسی وصل شد که حقیقتا انسان است.

 خداوند متعال به اقتضاء حکمت و عدالتش تنها عده محدودی از افراد بشر  را انسان کامل به دنیا آورده است ،

اهل بیت آینه­ ی تمام نمای خدا

اهل بیت آینه­ی تمام نمای خدا

  خدای متعال در عالم هستی برای خود مَثَل هایی قرار داد ، مَثَل اعلای خدای متعال اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام هستند ، در راس ایشان نبی مکرم اسلام است که آینه تمام نمای اسماء و صفات الهیه است و تمام صفاتی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دارد در اهل بیت علیهم السلام نیز جمع است. یعنی اهل بیت آینه­ی توحید هستند. امیرالمؤمنین فرمود:

«مَا لِلَّهِ‏ آیَةٌ هِیَ‏ أَکْبَرُ مِنِّی‏» (مجمع البحرین ؛ ج‏1 ؛ ص405) برای خدای متعال آیه و نشانه ای بزرگ­تر از من وجود ندارد.

چله نشینی برای کسب فضائل اخلاقی،قسمت دوم

 

 چله نشینی برای کسب فضائل اخلاقی،قسمت دوم

ظهور کمالات با چله نشینی

به ما هم می گویند که «کُونوا کَالحَیَّۀِ»: مثل مثار باشید! یعنی شما هم در طول حیاتان همانند مار چله ای داشته باشید تا که پوسته و قشر حیات مادی شما افتاده و صورت زیبای  باطنتان به ظهور بیاید.

 در هر عملی باید چهل روز کوشیده و بر آن مداومت داشته باشیم ، تا آن عمل در وجود ما به ملکه ثابت نفسانی تبدیل شده و آثار آن در جانمان رسوخ کند .

چله نشینی برای کسب فضائل اخلاقی-قسمت اول

 چله نشینی برای کسب فضائل اخلاقی-قسمت اول

مثل مار باش

 در کلمات  بعضی بزرگان وارد شده که در سفارشات اخلاقی به برخی افرادفرموده اند :«کُن کَالحَیَّۀِ»: مثل مثار باش! مراد از این کلام این نیست که همانگونه که مار نیش می زند شما نیز نیش بزنید بلکه مرادشان مطلب دیگری است !  در حیات مار خصوصیتی وجود دارد که در روایات هم به آن اشاره شده است

می گویند وقتی مار  پیر می شود، به زیر خاک رفته و چهل روز غذا نمی خورد.  بعد از چهل روز پوست  گهنه  قدیمی را انداخته و با پوست جدید ظاهر می شود و دوباره جوان می شود. مار با عزلت و گوشه نشینی و  غذا نخوردن به حالت اولیه اش برگشته و جوان می شود .

به ما هم می گویند که «کُونوا کَالحَیَّۀِ»: مثل مثار باشید! یعنی شما هم در طول حیاتان همانند مار چله ای داشته باشید تا که پوسته و قشر حیات مادی شما افتاده و صورت زیبای  باطنتان به ظهور بیاید.

مدرک چله نشینی

 بعضی می گویند چله نشینی را از کجا آورده اید؟ در جواب می گوییم خود قرآن در داستان حضرت موسی علیه السلام به چلّه نشینی موسی علیه السلام اشاره می فرماید :

 ﴿وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثِینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً﴾ (سوره أعراف‏، آیه 142) ما با موسی، سی شب وعده گذاشتیم؛ سپس آن را با ده شب (دیگر) تکمیل نمودیم؛ به این ترتیب، میعاد پروردگارش (با او)، چهل شب تمام شد.

 خود خداوند متعال صراحتاً می فرماید ما موسی علیه السلام  را چهل شب به مهمانی بردیم اما نه یک مهمانی عادی! آن مهمانی همراه تجملات و  تعارفاتی که ما گرفتار آنها هستیم  نبوده، بلکه آن مهمانی به صورت یک تحول عمیق درونی در وجود حضرت موسی علیه السلام بود که با آن تحول، قابلیت افاضات والا و برتر الهی را کسب نمود و در نتیجه تورات بر ایشان نازل شد ! 

 و به ما هم فرمودند :

﴿ أُولئِکَ اَلَّذِینَ هَدَى اَللّهُ فَبِهُداهُمُ اِقْتَدِهْ﴾ (سوره أنعام‏، آیه 90)   آنها کسانی هستند که خداوند هدایتشان کرده؛ پس به هدایت آنان اقتدا کن!

یعنی شما هم مانند موسی علیه السلام به میقات آمده و چله نشینی کنید تا بر شما هم نور نازل شود !!

از این بیانات فهمیده می شود ، نه تنها چله نشینی امری مشروع و جائز است بلکه مورد توجه خدای متعال بوده و از ما هم مانند موسی  علیه السلام چلّه نشینی می خواهد !

جوان شدن با چله  نشینی

 بنابر این اگر  بعضی از رفتار های ما هم چهل روز برای خدا بوده و با ریاضت های شرعیه لباس چرکین اخلاق رذیله را از تن جانمان بیالاییم  جوان شده و مانند موسی علیه السلام از عالم غیب نزولاتی  بر ما  نیز نازل می شود  ، خود خدای متعال در مورد موسی علیه السلام می فرماید :

 ﴿وَ لَمّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ اِسْتَوى آتَیْناهُ حُکْماً وَ عِلْماً وَ کَذلِکَ نَجْزِی اَلْمُحْسِنِینَ﴾(سوره قصص، آیه 14)    هنگامی که (موسی) نیرومند و کامل شد (و قوای وجودی اش تسویه یافت )، حکمت و دانش به او دادیم؛ و محسنین را نیز  این گونه جزا می‌دهیم!

یعنی اگر ماهم مانند موسی علیه السلام  به مقام محسنین برسیم به ما هم از عالم بالا افاضه می شود

 ما هم می توانیم جوان شده و به فتوت  و جوانمردی برسیم  اما باید راه آن را بدانیم ،

« سُلَیْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْهُذَلِیِ‏ قَالَ: قَالَ لِی جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ علیه السلام یَا سُلَیْمَانُ مَنِ الْفَتَى قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ الْفَتَى عِنْدَنَا الشَّابُّ قَالَ لِی أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْکَهْفِ کَانُوا کُلُّهُمْ کُهُولًا فَسَمَّاهُمُ اللَّهُ فِتْیَةً بِإِیمَانِهِمْ یَا سُلَیْمَانُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ اتَّقَى‏ فَهُوَ الْفَتَى‏»(تفسیر العیاشی، ج‏2، ص: 323)سلیمان بن جعفر همدانى می گوید: امام جعفر صادق علیه السلام   به من فرمود: اى سلیمان! «فتى» (جوانمرد) کیست؟ گفتم: جانم فداى تو باد، فتى در نزد ما به معناى جوان است. گفت: آیا نمى‏ دانى که اصحاب کهف همه پیر بودند، لیکن خدا به سبب ایمانشان آنان را فتى و جوانمرد خواند؟ اى سلیمان! هر که به خدا ایمان آورد و پرهیزگار شود، پس او جوانمرد است.

  مراد از فتی این  معنا است  نه کسی که موی سر و صورتش سیاه و سیمایش زیبا باشد . خدای متعال در مورد اصحاب کهف فرمود :

﴿إِنَّهُمْ فِتْیَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْناهُمْ هُدىً ﴾(سوره کهف ، آیه 13)    آنها جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند، و ما بر هدایتشان افزودیم.

آنان چون اهل ایمان بودند خدا می فرماید آنها را بالا بردیم تا حیات و سرگذشت عجیب ایشان معجزه و نشانه ای برای عالمیان شد.

 به ما هم گفته اند در هر عملی باید چهل روز بکوشید و بر آن مداومت داشته باشید ، تا آن عمل در وجود ما به ملکه ثابت نفسانی تبدیل شده و آثار آن در جانمان رسوخ کند .

محبت اهل بیت شرط محبت خدا

محبت اهل بیت شرط محبت خدا !

 محبت خدای متعال و اهل بیت علیهم السلام پیوندی نا گسستنی داشته و هیچ کدام بدون دیگری کامل و تمام نیستند ، کسی که ادعای محبت خدای متعال را دارد باید محب اهل بیت علیهم السلام باشد و آن کس که ادعای محبت اهل بیت علیهم السلام را دارد بدون این که حق محبت الهی را اداء کند کذابی بیش نیست ، این امر سرّی از اسرار عالم محبت است که جز اهل بصیرت قادر بر ادراک آن نیستند ، بر همین اساس  پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به امر الهی خطاب به مردم فرمود :

 ﴿إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اَللّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اَللّهُ﴾ (سوره آل‏عمران‏، آیه 31)  اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید! تا خدا (نیز) شما را دوست بدارد .

در این آیه شریفه علامت صادق بودن در محبت الهی تبعیت از رسول اکرم صلی الله علیه و آله است که خود مصداقی از محبت آن حضرت است به نحوی که اگر کسی ادعای حب الهی  داشته باشد اما  از آن حضرت تبعیت  نکند دروغگو است و هم چنین است کسی که ادعای دوستی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله  را داشته اما حق عبودیت الهی را به جا نیاورد .

هم چنین در تایید این معنی از پیامبر صلی الله علیه و آله روایتی نقل شده که حضرت در آن به بیان ارتباط بین محبت الهی و محبت اولیاء الله می پردازند ، فرمود :  

«أحِبّوا مَن أحَبَّ اللّهَ ،أحِبّوا اللّهَ مِن کُلِّ قُلوبِکُم »(دلائل النبوّة للبیهقی : ج 2 ص 525 ، نهج الفصاحة  ؛ ص818) هر کس که خدا را دوست مى دارد ، دوستش بدارید و خدا را با همه قلبتان دوست بدارید .

 

حضرت صلی الله علیه و آله  می فرماید خدا را  با همه قلبتان دوست بدارید  اما مقدم بر این بیان می فرماید «أحِبّوا مَن أحَبَّ اللّهَ» که میفهماند دوست داشتن خدا مقدمه ای دارد و آن این است که اول باید سراغ کسانی رفت که به خدا رسیده و  خدا نیز آن­ها را دوست دارد تا با دوست داشتن ایشان راه برای دوستی با خدای متعال باز شود  .

مصداق اتمّ  «أحِبّوا مَن أحَبَّ اللّهَ» در عالم هستی اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام هستند چرا که  از ابتدای خلقت تا انتهای آن کسی نیست که به اندازه ایشان در محبت الهی ذوب شده باشد ، امام هادى علیه السلام ـ در زیارت جامعه در شأن اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام  فرمود :

« التّامِّینَ فی مَحَبّةِ اللّهِ» (من لا یحضره الفقیه، ج‏2، ص: 610) (اهل بیت علیهم السلام )کاملان در محبت خدا (هستند ).

لذا  باید ایشان را بیش از همه افراد بشر دوست داشت ، حال ، برای این که راه ما برای سیر در وادی محبت الهی باز شود باید در محبت آن ذوات قدسیه فانی شده و حق محبت را در معاشرت با ایشان به خوبیبجا بیاوریم ، به همین دلیل است که در زیارت جامعه کبیره آمده است

« مَن أَرادَ اللّهَ بَدَأَ بِکُم ،و مَن قَصَدَهُ تَوَجَّهَ بِکُم»(من لا یحضره الفقیه، ج‏2، ص: 615)  هر که خدا را بخواهد ، از شما  آغاز می کند و هر که آهنگ او کند ، به شما روى مى آوَرد . 

 

  خدا را با تمام صفات جمال و جلال و با تمام کمالات می توان در انسان کامل یافت به همین دلیل باید در وادی انسان کامل سیر کنیم تا راهی به سوی خدای متعال به رویمان باز شود  ، انسان کامل کسی است که اگر انسان به او برسد، به خود خدا رسیده­ است . پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:

« مَن رَآنِى فَقَد رَأى الحَقَّ‏» ( بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏58، ص: 235 ، نهایه ابن اثیر، ذیل «حق»)هر کس مرا ببیند (چه در بیداری و چه در خواب) خدا را دیده است.

یعنی خداوند متعال با تمام اسماء و صفات خود در پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله  تجلی کرده است و این نشان از عظمت پیامبر دارد.

پس بیایید در محبت اهل بیت علیهم السلام فانی شویم .